Bên trong tiệm làm đẹp bí mật ở Afghanistan

Minh Châu Một khách hàng làm móng tay tại một tiệm làm đẹp bí mật ở Kabul, Afghanistan Trong một căn hộ nhỏ ở Thủ đô Kabul (Afghanistan), Breshna, 24 tuổi, đang cắt tóc cho một khách hàng trong không khí yên lặng nhất có thể. Tiếng máy sấy tóc làm cô lo lắng. "Nếu Taliban nghe thấy chúng ta thì sao?", cô thì thầm trước khi đưa chiếc gương cho vị khách của mình. "Tiệm làm đẹp đã giúp tôi thoát khỏi trầm cảm" Khuôn mặt của vị khách ở độ tuổi 50 bừng sáng khi thấy hình ảnh phản chiếu của mình trong gương. Đây là lần đầu tiên cô đến một tiệm làm đẹp. Dù lo sợ nhưng cô không hối tiếc khi đến đây để chuẩn bị cho đám cưới của cháu gái mình sẽ diễn ra sau một tuần nữa. Cô chắc chắn sẽ quay lại tiệm làm đẹp bí mật của Breshna. Breshna là một trong số nhiều phụ nữ trẻ Afghanistan bắt đầu làm việc trong ngành làm đẹp sau khi Taliban trở lại nắm quyền vào tháng 8/2021. Breshna là người phụ nữ đầu tiên trong gia đình cô học đại học, cô mơ ước trở thành một nhà ngoại giao. Nhưng khi Taliban trở lại nắm quyền, ước mơ của cô đã bị dập tắt. Ba tháng sau khi các trường trung học đóng cửa với nữ sinh, quyền đi học đại học của phụ nữ cũng bị thu hồi. Vài tuần sau, Breshna đã tìm được một công việc trong một tiệm làm đẹp. Với mức thu nhập 14.000 afghani/tháng (tương đương 197 USD), Breshna phải vật lộn để trang trải các chi phí của gia đình. Vào một buổi sáng đầu tháng 7/2023, khi lướt Facebook, Breshna nhận được tin tất cả các tiệm làm đẹp phải đóng cửa. Breshna tâm sự: "Hòn đảo tự do duy nhất còn lại của tôi đã sụp đổ. Chúng tôi có chưa đầy một tháng để đóng cửa. Vào ngày làm việc cuối cùng, các khách hàng của chúng tôi đều khóc. Taliban đã cướp đi cơ hội học tập của tôi. Thật không thể tưởng tượng rằng họ cũng lấy đi quyền làm việc của tôi". Lý do được Taliban đưa ra cho quyết định đóng cửa tất cả các tiệm làm đẹp trên toàn quốc, là "các tiệm làm đẹp đã gây áp lực tài chính lên chú rể và gia đình của họ". Ở một quốc gia, nơi có hơn 12.000 tiệm làm đẹp, lệnh cấm đã gây ra tác động không nhỏ đối với 60.000 lao động nữ làm việc trong ngành này. Ngoài vấn đề sinh kế, các tiệm làm đẹp còn mang đến cho phụ nữ Afghanistan cơ hội gặp gỡ, giao lưu. "Đó là một không gian an toàn chỉ dành cho phụ nữ, nơi chúng tôi có thể gặp nhau mà không cần người giám hộ là nam giới", một chủ tiệm làm đẹp cho biết. Các nhân viên của một tiệm làm đẹp ở Kabul (Afghanistan) đóng cửa hàng sau lệnh cấm của Taliban vào tháng 7/2023 Khi Taliban lần đầu nắm quyền (từ năm 1996 đến năm 2001), các tiệm làm đẹp đã bị cấm hoạt động. Tuy nhiên, ngành làm đẹp vẫn phát triển mạnh mẽ tại Afghanistan trong 2 thập kỷ tiếp theo. Nhiều tiệm vẫn mở cửa ngay sau khi Taliban trở lại nắm quyền cách đây gần 3 năm. Nhưng vào ngày 25/7/2023, tất cả các tiệm làm đẹp đã phải đóng cửa. Dần dần, các cánh cửa đã khép lại đối với 21 triệu phụ nữ Afghanistan, những người bị buộc phải ở trong nhà, không được đi học, làm việc, thậm chí là đi lại một cách tự do. "Nỗi sợ không nuôi sống gia đình tôi" Mặc dù vậy, một số phụ nữ vẫn duy trì hoạt động cơ sở làm đẹp của mình một cách bí mật. "Nếu Taliban bắt tôi, tôi sẽ bị đưa đến một văn phòng đặc biệt. Chúa biết điều gì sẽ xảy ra ở đó. Họ sẽ phạt tôi 50.000 Afghani (tương đương 704 USD), đồng thời chuyển lời cảnh cáo đến người giám hộ của tôi. Nếu bị bắt lần thứ hai, tôi sẽ bị đưa vào tù", một chuyên gia trang điểm 21 tuổi nói. Mursal, 22 tuổi, cũng đang thách thức lệnh cấm của Taliban. Mursal từng làm việc bán thời gian trong một tiệm làm đẹp để kiếm tiền phụ giúp cha mẹ chi trả học phí cho cô. Sau khi các trường đại học bị đóng cửa với phụ nữ, Mursal đã đi làm toàn thời gian tại một tiệm làm đẹp hoạt động bí mật. "Mặc dù đó là một quyết định nguy hiểm nhưng tôi không do dự. Sợ hãi không nuôi sống được gia đình tôi", cô nói. Các thợ làm đẹp bí mật như Mursal hay Breshna đều phải đối mặt với nguy cơ bị hàng xóm, thậm chí là kẻ đóng vai khách hàng để do thám cho Taliban, tố cáo. Bất chấp lệnh cấm của Taliban, những người phụ nữ này không có ý định từ bỏ công việc. "Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác. Họ cấm chúng tôi vào đại học. Chúng tôi sẽ tiếp tục đọc sách. Họ cấm các tiệm làm đẹp. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc", một thợ làm đẹp trẻ tuổi nói một cách quyết tâm.