Cơ hội quan trọng để Việt Nam đóng góp đối thoại toàn cầu về tương lai thế giới

Việt Đức Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm. (Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN) Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú LHQ ở Việt Nam trả lời phỏng vấn về một số nội dung liên quan chuyến công tác của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm ở các hội nghị của Liên hợp quốc. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, từ ngày 21-27/9/2024, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân Ngô Phương Ly cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng Liên hợp quốc Khóa 79, làm việc tại Hoa Kỳ, sau đó, thăm cấp Nhà nước tới Cuba theo lời mời của Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Diaz Canel Bermudez cùng Phu nhân. Nhân dịp này, bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc ở Việt Nam đã trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN về một số nội dung liên quan đến chuyến công tác của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại các hội nghị của Liên hợp quốc: Bà có thể chia sẻ những thông điệp chính của Phiên họp Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 79? Bà Pauline Tamesis: Đại hội đồng Liên hợp quốc (UNGA) là diễn đàn nơi tất cả 193 quốc gia thành viên hội tụ để thảo luận các vấn đề quan trọng theo Hiến chương Liên hợp quốc: hòa bình, an ninh và phát triển. Thông qua quyền triệu tập của mình, UNGA thúc đẩy đối thoại đa phương và xác định các ưu tiên cho hợp tác toàn cầu, chẳng hạn như hành động vì khí hậu, nhân quyền và giải quyết xung đột. Lời kêu gọi tái hình dung và tăng cường hợp tác đa phương là trọng tâm của phiên họp thứ 79 của UNGA. Trọng tâm là sử dụng các nguồn lực chung để thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững.Phát triển bền vững chiếm vị trí trung tâm với sự thúc đẩy đổi mới cho các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG), đặc biệt là trong việc hỗ trợ các khu vực nguy hiểm. Thông điệp rất rõ ràng: Chúng ta phải chống lại nghèo đói và bất bình đẳng đồng thời bảo vệ môi trường. Hòa bình và An ninh cũng giữ một vị trí chủ đạo. Trọng tâm là ngăn ngừa xung đột và giải quyết hòa bình ở những nơi như Gaza, Ukraine, Haiti và châu Phi. Giảm chi tiêu quân sự và xây dựng lòng tin được cho là cần thiết để đạt được hòa bình toàn cầu. Nhân quyền và nhân phẩm vẫn là cốt lõi, ủng hộ bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ đóng vai trò là động lực chính của sự tiến bộ. Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú của Liên hợp quốc tại Việt Nam. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) Phiên họp nhấn mạnh rằng phẩm giá con người phải được đề cao ở mọi nơi, đối với tất cả mọi người. Đổi mới công nghệ được xem như con dao hai lưỡi. Phiên họp UNGA lần thứ 79 nhấn mạnh sự cần thiết phải khai thác những đổi mới, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo vì lợi ích chung đồng thời đảm bảo rằng công nghệ có thể tiếp cận được và công bằng. Tăng cường luật pháp quốc tế và chống lại các mối đe dọa toàn cầu như khủng bố và buôn người cũng nằm trong chương trình nghị sự. Tăng trưởng kinh tế và công bằng nhấn mạnh đến tăng trưởng bền vững, toàn diện thông qua đổi mới và nền kinh tế xanh, đảm bảo rằng các quốc gia đang phát triển không bị bỏ lại phía sau trong nền kinh tế toàn cầu. Kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 79 cũng đề cao vấn đề "Trao quyền cho thanh niên." Thế hệ tiếp theo được coi là lực lượng biến đổi để phát triển kinh tế trong tương lai. Cuối cùng, phiên họp kêu gọi Cải cách thể chế, thúc đẩy cập nhật hệ thống Liên hợp quốc, bao gồm Hội đồng Bảo an và các cơ chế tài chính, để phản ánh tốt hơn thực tế của những thách thức toàn cầu ngày nay. Tóm lại, phiên họp thứ 79 của UNGA là về việc đổi mới cam kết toàn cầu nhằm cùng nhau giải quyết những thách thức này, hướng tới một tương lai hòa bình, thịnh vượng và bền vững hơn. Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai sẽ là điểm nhấn của phân khúc cấp cao của phiên họp. Mới đây, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã gửi thông điệp ghi hình tới sự kiện Lời kêu gọi toàn cầu về Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, được tổ chức trực tuyến ngay trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai của Liên hợp quốc (22-23/9). Bà có đánh giá thế nào về tầm quan trọng của Hội nghị và sự tham gia của Việt Nam? Bà Pauline Tamesis: Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai là thời điểm then chốt trong hợp tác toàn cầu. Chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức mà hệ thống quốc tế hiện tại của chúng ta - được thiết kế từ nhiều thập kỷ trước - đơn giản là không được trang bị để giải quyết. Từ biến đổi khí hậu và tình trạng bất bình đẳng ngày càng gia tăng đến sự phát triển nhanh chóng của các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI). Thế giới đã thay đổi, nhưng các thể chế của chúng ta chưa theo kịp. Hội nghị thượng đỉnh nhằm mục đích cải tổ các cấu trúc lỗi thời này, tạo ra một khuôn khổ mới cho quản trị toàn cầu toàn diện, hiệu quả và sẵn sàng cho thế kỷ 21. Đó là về việc xây dựng những hệ thống có thể giải quyết những vấn đề chúng ta gặp phải ngày nay, chứ không phải những vấn đề chúng ta gặp phải gần 80 năm trước khi Liên hợp quốc được thành lập. Sự tham gia của Việt Nam vào Hội nghị thượng đỉnh này là rất quan trọng. Là một quốc gia có thu nhập trung bình, Việt Nam có lợi ích nhất định trong việc định hình lại cơ cấu tài chính toàn cầu nhằm đảm bảo khả năng tiếp cận nguồn tài chính hợp lý cho phát triển bền vững. Việt Nam cũng đóng góp tiếng nói và vai trò dẫn dắt của mình trong các cuộc thảo luận quan trọng về biến đổi khí hậu - một lời nhắc nhở kịp thời về tính dễ bị tổn thương của một quốc gia đang phát triển trước biến đổi khí hậu, đặc biệt là ngay sau khi cơn bão Yagi gây ra thiệt hại to lớn cho những nhóm dân cư dễ bị tổn thương nhất. Bằng việc tham gia tích cực, Việt Nam có thể vận động cho những cải cách ưu tiên các nước đang phát triển và góp phần xây dựng các thể chế quốc tế toàn diện và thích ứng hơn. Hội nghị thượng đỉnh cũng mang lại cho Việt Nam một nền tảng để hợp tác với các nhà lãnh đạo toàn cầu, đảm bảo giải quyết các quan điểm và thách thức nhằm theo đuổi một tương lai công bằng và bền vững hơn. Hội nghị thượng đỉnh là cơ hội quan trọng để Việt Nam dẫn dắt và đóng góp vào các cuộc đối thoại toàn cầu cũng như các hành động tiếp theo. Trong bài phát biểu được ghi hình trước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, ông ghi nhận rằng "hội nghị thượng đỉnh lịch sử này sẽ mang lại tư duy mới và cách làm mới cho tương lai thế giới." Ông cũng cho rằng "điều này mang lại cơ hội lớn cho Liên hợp quốc và chủ nghĩa đa phương nhằm tái khẳng định những giá trị không thể thay thế của họ trước những thách thức to lớn của thời đại." Ông xác định rằng "sự chuyển đổi phải bắt đầu bằng những tiến bộ trong khoa học, công nghệ và đổi mới" và "Liên hợp quốc phải đi đầu trong việc thiết lập khuôn khổ pháp lý để chia sẻ thông tin và hỗ trợ các quốc gia phát triển các công nghệ đột phá một cách an toàn và bảo mật." Đáng chú ý không kém là đề xuất "thành lập một nền tảng công nghệ xanh toàn cầu, nơi ASEAN và các tổ chức khu vực khác có thể chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy phát triển công nghệ xanh".Với những đóng góp tích cực của Việt Nam tại Hội nghị Thượng đỉnh và những nỗ lực chung nhằm tăng cường hòa bình, hợp tác và đoàn kết quốc tế nhằm thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững, Liên hợp quốc tại Việt Nam tin tưởng rằng cùng nhau, "chúng ta có thể đạt được các mục tiêu của Hội nghị thượng đỉnh và tạo dựng nền tảng vững chắc cho tương lai." Việt Nam là quốc gia được cho là dễ bị tổn thương hàng đầu thế giới về biến đổi khí hậu và vừa qua đã bị thiệt hại nặng nề do siêu bão Yagi. Bà có đánh giá thế nào về tính cấp thiết của vấn đề biến đổi khí hậu hiện nay? Bà Pauline Tamesis: Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai nhằm mục đích huy động hành động tập thể và ngay lập tức để giải quyết các cuộc khủng hoảng khẩn cấp và các vấn đề mới nổi đe dọa đến sự tồn tại của nhân loại. Chúng ta đang ở trong tình trạng "hỗn loạn khí hậu", với mực nước biển dâng cao, các hiện tượng thời tiết cực đoan và suy thoái môi trường đang gia tăng ở mức đáng báo động. Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra công tác khắc phục hậu quả mưa lũ tại thành phố Yên Bái. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) Bão Yagi và hậu quả của nó ước tính sẽ gây thiệt hại 1,6 tỷ USD cho Việt Nam với dự kiến GDP của Việt Nam sẽ giảm 0,15% vào năm 2024. Nếu chúng ta không hành động nhanh chóng, sự hỗn loạn này có thể dẫn đến thiệt hại không thể khắc phục, đe dọa hệ sinh thái, an ninh lương thực, y tế và ổn định kinh tế trên toàn cầu. Đồng thời, chúng ta cần thúc đẩy hợp tác toàn cầu bước vào thế kỷ 21 để giải quyết mối đe dọa hiện hữu này trước khi quá muộn. Đó không chỉ là hành động, mà còn là hành động cùng nhau, khẩn trương và thiện chí. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể hy vọng đảm bảo được một tương lai có thể sống được cho tất cả mọi người. Trong nỗ lực chung này, tôi nhấn mạnh đến vai trò của những người trẻ tuổi. Họ thực sự cần thiết trong quá trình huy động toàn cầu vì một tương lai bền vững. Chúng tôi coi giới trẻ là những đối tác thực sự trong những nỗ lực này. Những người trẻ mang đến những quan điểm, năng lượng mới mẻ và quan trọng nhất là tầm nhìn dài hạn để giải quyết những thách thức lớn như biến đổi khí hậu, bất bình đẳng và xây dựng hòa bình. Thanh niên thường là động lực của sự đổi mới và thay đổi xã hội, dẫn đầu các phong trào và vượt qua các ranh giới theo những cách định hình lại xã hội.Liên hợp quốc cam kết đảm bảo rằng thanh niên được tham gia một cách có ý nghĩa ở mọi cấp độ ra quyết định, đảm bảo tiếng nói của họ không chỉ vang vọng trong phòng mà còn thực sự định hình các chính sách. Bằng cách giúp những người trẻ tuổi tham gia đầy đủ vào các nỗ lực toàn cầu, chúng ta có thể đưa ra những quyết định không chỉ hướng tới tương lai mà còn toàn diện hơn, mở đường cho một tương lai phản ánh nhu cầu và nguyện vọng của thế hệ tiếp theo. Việt Nam khá may mắn bởi lẽ người trẻ tuổi chiếm 21% dân số - hơn 21 triệu người - tỷ lệ cao nhất trong lịch sử đất nước. Việt Nam cần tiếp tục tạo điều kiện cho thế hệ trẻ phát huy ý tưởng, kiến thức chuyên môn và năng lượng của mình vào các diễn đàn ra quyết định ở địa phương và toàn cầu. Trân trọng cảm ơn bà!