Mối họa từ xe dàn hàng ngang, chạy… chậm trên cao tốc

(CATP) Tình trạng xe di chuyển chậm ở làn đường bên trái làn cho xe tốc độ cao và chạy dàn hàng ngang đang trở thành hiểm họa đáng lo ngại trên các tuyến cao tốc hiện nay. Không chỉ gây ùn tắc, hành vi này còn tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến an toàn giao thông. Dù đã có các quy định pháp luật rõ ràng, nhưng ý thức của một bộ phận tài xế vẫn chưa được cải thiện, dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng trên các tuyến cao tốc từ Bắc chí Nam. HIỂM HỌA ĐƯỢC BÁO TRƯỚC Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều người dân lựa chọn tham gia giao thông trên các tuyến cao tốc và điều này đã trở thành xu hướng phổ biến. Một trong những lý do hàng đâu khi lựa chọn đi trên cao tốc chính là khả năng lưu thông liên tục với tốc độ cao, giúp rút ngắn thời gian hành trình một cách đáng kể. Tuy vậy, không ít lần, người dân rơi vào cảnh khó chịu, thậm chí là ức chế khi chứng kiến những chiếc ôtô có tải trọng lớn và xe đầu kéo vô tư dàn hàng ngang trên cả hai làn đường cao tốc, bất chấp hàng dài phương tiện nối đuôi phía sau. Chiếc xe ô tô tải trọng lớn ung dung chạy trên làn đường bên trái trên cao tốc TPHCM – Trung Lương bất chấp hàng dài phương tiện nối đuôi phía sau Phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM đã ghi nhận tình trạng xe tải gây cản trở trên cao tốc khu vực phía Nam. Cuối tháng 6/2024, trong hành trình về huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An qua cao tốc TPHCM - Trung Lương, xe cá nhân của chúng tôi bị chặn bởi hai xe tải lớn, một chiếc BS: 50H-197.. chạy ở làn tốc độ cao và chiếc BS 86H-014.. ở làn bên phải. Dù tài xế đã nhiều lần ra dấu xin vượt, xe tải BS 50H-197.. vẫn không nhường đường, tiếp tục chạy song song với chiếc kia với tốc độ "rùa bò", khiến hàng dài phương tiện phía sau bị chặn lại, gây ùn tắc trên tuyến cao tốc. Một lần khác vào ngày 17/8, trên tuyến cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết (đoạn qua huyện Cẩm Mỹ, Đồng Nai), phóng viên tiếp tục bắt gặp hình ảnh 2 chiếc xe tải nặng và 1 xe đầu kéo "dàn trận" trên cao tốc, choán hết mặt đường... Hàng xe phía sau lên đến hàng chục chiếc bị chặn đường đã liên tục ra dấu xin vượt, nhưng cả 3 nhất quyết không nhường bước. Tình cảnh này đã gây bức xúc cho rất nhiều tài xế cùng tham gia giao thông vào thời điểm này. Cùng ngày, khi chúng tôi đang lưu thông trên cao tốc Phan Thiết - Vĩnh Hảo (đoạn qua huyện Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận), tình trạng xe đầu kéo chở hàng chạy chậm trên làn đường bên trái giới hạn tốc độ 120km/h tiếp tục diễn ra. Bên cạnh xe đầu kéo là một ôtô tải biển kiểm soát tỉnh Khánh Hòa. Cả 2 xe cùng đi song song nhau với tốc độ rất chậm trên một hành trình dài gần 5km rồi mới chịu mở hướng cho hàng xe nối đuôi phía sau vượt lên. 3 chiếc xe khách 16 chỗ dàn hàng 3 chiếm hết mặt đường buộc xe cấp cứu phải đi vào làn dừng khẩn cấp Tiếp đó, vào ngày 22/8, trên tuyến cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây (đoạn qua huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai hướng về TPHCM), bộ 3 xe khách 16 chỗ của hãng H.M, T.Th và một nhà xe khác đã ngang nhiên dàn hàng 3 trên đường. Cùng thời điểm này, một xe cấp cứu chạy ngay phía sau buộc phải di chuyển vào làn khẩn cấp để thoát khỏi vòng kẹp của 3 chiếc xe khách. Hình ảnh xấu xí này khiến nhiều tài xế đi phía sau không khỏi lắc đầu ngao ngán... Mới đây, vào chiều 04/9/2024, anh Phạm Quốc Tuấn (ngụ TP.Thủ Đức,TPHCM) đã gặp tình huống nguy hiểm khi đang lái xe trên cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết (đoạn qua huyện Cẩm Mỹ, Đồng Nai). Khi trời bất ngờ đổ mưa lớn, anh Tuấn chủ động giảm tốc độ xuống khoảng 80 - 85km/h để tiếp tục di chuyển ở làn đường bên trái. Tuy nhiên, sau khi qua một đoạn đường cong trên cao tốc này, anh bất ngờ phải phanh gấp để tránh va chạm với một xe đầu kéo ở cùng làn đường nhưng chỉ chạy với tốc độ khoảng 40km/h. Sự cố này khiến anh bức xúc về ý thức tham gia giao thông của một số tài xế xe tải đường dài. "Không ít tài xế cho rằng, chỉ cần tuân thủ quy định chung về tốc độ tối đa và tối thiếu cho từng đoạn hoặc toàn tuyến đường cao tốc; ví dụ, có thể duy trì tốc độ 60km/h ở làn đường có giới hạn tốc độ tối đa là 120km/h. Tuy nhiên, việc các xe tải chở hàng nặng chạy ì ạch trên cao tốc, thậm chí còn đi chậm trên làn đường dành cho xe tốc độ cao không chỉ gây khó chịu cho các tài xế chạy xe phía sau muốn vượt, mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn. Việc anh Tuấn phải phanh gấp trong trường hợp nêu trên là một ví dự" - anh Tuấn bức xúc nói. HẬU QUẢ KHÔN LƯỜNG Việc nhiều tài xế chạy chậm hơn tốc độ giới hạn quy định, nhưng lại "ôm" làn ngoài cùng bên trái không chỉ sai về chấp hành Luật Giao thông đường bộ (phương tiện có tốc độ cao hơn đi bên trái, tốc độ thấp hơn đi bên phải) mà còn tiềm ấn nguy cơ dẫn đến tai nạn giao thông. Nhiều chuyên gia đã nêu ý kiến về tình trạng xe di chuyển chậm ở làn bên trái và chạy dàn hàng ngang trên cao tốc tại Việt Nam, cho rằng đây là một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến an toàn giao thông và hiệu quả sử dụng cao tốc. Xe tải và xe chở hàng nặng được xem là nhóm phương tiện thường xuyên di chuyển chậm hơn so với các phương tiện khác do kích thước lớn và trọng lượng nặng. Dù trên một số tuyến đường có đặt biển phân làn cụ thể cho xe tải di chuyển ở làn phải, nhưng một số lái xe vẫn đi vào làn trái, gây cản trở và nguy hiểm cho các xe khác. 3 chiếc xe ô tô tải trọng lớn ngang nhiên dàn đường trên cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết đoạn qua tỉnh Đồng Nai Ông Vũ Tuấn Dương, chủ của một doanh nghiệp lữ hành tại TPHCM cho biết, việc xe tải và xe khách di chuyển chậm trên làn đường bên trái, buộc các xe tốc độ cao phải chuyển lan đột ngột, lam tăng nguy cơ tai nạn giao thông. Ông Dương cho rằng, cơ quan quản lý Nhà nước cần có quy định tốc độ tối đa và tối thiểu cho từng làn đường để giải quyết vấn đề này, giúp nâng cao ý thức tham gia giao thông của tài xế. Theo quy định hiện hành, tài xế điều khiển ôtô di chuyển chậm trên đường cao tốc sẽ bị phạt trong hai trường hợp: không nhường đường cho xe phía sau xin vượt và chạy tốc độ thấp hơn phương tiện đi cùng chiều mà không đi về bên phải phần đường xe chạy (trừ trường hợp các xe khác đi cùng chiều chạy quá tốc độ quy định). Điều 5 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) quy định: mức phạt tiền 2 - 3 triệu đồng và tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 - 3 tháng đối với hành vi "điều khiển ôtô không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn". Còn với hành vi điều khiển ôtô chạy tốc độ thấp hơn phương tiện đi cùng chiều mà không đi về bên phải phần đường xe chạy chỉ bị phạt tiền 400.000 - 600.000 đồng. Mức phạt này được cho là quá thấp, không đủ để làm thay đổi thói quen tham gia giao thông của nhiều người. Chiếc xe đầu kéo BKS TPHCM chạy như “rùa bò”, dàn hàng ngang cùng một xe tải trọng lớn khác trên cao tốc Phan Thiết – Vĩnh Hảo đoạn qua tỉnh Bình Thuận Không ít các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng đã xảy ra mà nguyên nhân chính đến từ các vấn đề bài viết đã nêu ra. Mới đây nhất, vào đầu tháng 07/2024, trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, một vụ tai nạn liên hoàn giữa 3 ôtô xảy ra khi một xe limousine 16 chỗ va chạm và dừng đột ngột giữa làn tốc độ cao nhất, khiến xe phía sau tông vào, gây ra cái chết của 2 người và 6 người bị thương. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc xe di chuyển chậm và không giữ đúng làn đường. Tiếp đến, ngày 13/7, tại Km91, tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (hướng tỉnh Tiền Giang đi TP.Cần Thơ, thuộc địa phận tỉnh Tiền Giang) đã xảy ra vụ TNGT giữa xe khách BS: 67B-009.88 do tài xế Phùng Thanh Duy điều khiển với xe du lịch BS: 60A-555.67 do Nguyễn Văn Cường điều khiển. Vụ tai nạn làm 2 người tử vong, 3 người bị thương. CSGT xác định, do xe du lịch bị hư hỏng đột ngột nên dừng ở làn đường bên trái, ngay dải phân cách cứng, xe khách phía sau không chú ý quan sát, không giữ khoảng cách an toàn đã đâm vào đuôi xe con gây tai nạn. Xe chạy chậm trên làn đường chạy nhanh của cao tốc hay dàn hàng ngang trên cao tốc thể hiện lối tham gia giao thông thiếu văn hoá Theo thống kê của Cục CSGT Bộ Công an , trong 6 tháng đầu năm 2024, trên các tuyển đường cao tốc do Cục quản lý đã xảy ra 93 vụ tai nạn, làm chết 36 người, bị thương 52 người. Nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn chủ yếu là do ý thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông của một bộ phận người tham gia giao thông chưa cao, không tuân thủ nguyên tắc khi tham gia giao thông trên đường cao tốc. Trao đổi với phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM, các cán bộ phụ trách công tác tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn và xử lý vi phạm trong lĩnh vực giao thông, Cục CSGT cho biết, ngoài hành vi chạy chậm trên đường cao tốc thì cánh tài xế trong quá trình tham gia giao thông trên cao tốc còn thường xuyên vi phạm các lỗi như: chuyển nhiều làn đường cùng lúc, không giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước, đi vào làn khẩn cấp, đi lùi hoặc quay đầu xe đi ngược chiều trên đường cao tốc. Hạn chế xe tải trọng lớn vào cao tốc: Nên hay không (?) Vừa qua (ngày 16/7/2024), Khu Quản lý đường bộ IV (chủ trì làm việc với Công ty Cổ phần dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E - đơn vị quản lý tuyến) và các đơn vị liên quan đưa ra đề xuất cấm xe tải trọng lớn và xe đầu kéo lưu thông vào cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây vào các khung giờ cao điểm các ngày cuối tuần và các ngày lễ, Tết để hạn chế kẹt xe. Mặc dù đề xuất này khởi nguồn từ lý do tuyến đường thường xuyên ùn ứ, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan quản lý cần xem xét hạn chế toàn diện nhóm phương tiện này di chuyển trên các cao tốc như hiện nay. Đức Nam