Người dân Quảng Nam dời nhà do sạt lở

Gần 60 hộ dân với 270 nhân khẩu ở huyện miền núi Nam Trà My phải gấp rút dỡ nhà, di dời đến nơi an toàn do nguy cơ sạt lở đất. Những ngày qua, hàng chục dân quân tự vệ, thanh niên xã Trà Cang, huyện Nam Trà My, giúp người dân làng Tăk Chay dỡ nhà gỗ, nhà lợp tôn kiên cố, chuyển khỏi làng đến dựng ở nơi mới. Làng Tăk Chay nằm trên con đường vừa được xây dựng. Rạng sáng 19/9, trời mưa lớn do ảnh hưởng bão Soulik, ngọn đồi cách làng khoảng 200 m xuất hiện vết nứt, taluy dương sạt lở, cuốn theo cây cối tràn xuống đường. Nằm ở độ cao hơn 600 m so với mực nước biển, làng có 33 hộ với 175 người dân tộc Xơ Đăng sinh sống. Trong đó, có 17 hộ đã sinh sống tại đây từ lâu đời và 16 hộ khác mới chuyển đến đầu năm 2024 để thuận tiện cho con cái đi học. Những vết nứt rộng 10 cm xuất hiện giữa nền nhà. Ngoài vườn và xung quanh, vết nứt rộng tới 20-30 cm, buộc người dân phải sơ tán ngay trong đêm đến trường mẫu giáo. Cơ quan khí tượng ghi nhận từ ngày 12 đến 18/9, tổng lượng mưa tại xã Trà Cang là 335 mm. Dù mới là đợt mưa đầu mùa, làng Tăk Chay đã bị sạt. Chủ tịch huyện Nam Trà My Trần Duy Dũng lý giải ngoài mưa lớn, địa hình đồi núi cao, sạt lở tại Tăk Chay còn do quá trình san ủi làm đường qua làng tạo taluy cao. Nền đất mất chân, khi gặp mưa sẽ bị sạt. Tăk Chay là một trong 33 khu dân cư của huyện Nam Trà My có nguy cơ sạt lở, có thể ảnh hưởng gần 12.000 người. "Nhiều cây gỗ bị mục nên phải cẩn thận khi tháo. Chúng tôi thận trọng để giữ nguyên tài sản cho người dân", anh Hồ Quốc Trung, dân quân tự vệ xã Trà Cang nói khi dùng xà beng mở đinh lấy xà gồ trên nóc. Chị Hồ Thị Hương ở làng Tăk Chay đang dọn dẹp tài sản chuyển đi trước khi lực lượng chức năng tháo dỡ nhà. Chị Hương cho áo quần, đồ đạc vào túi và giỏ đựng cùng người thân di chuyển đến điểm trường mầm non cách làng một km tránh trú. Cách làng Tăk Chay khoảng 30 km, trên độ cao 800 m so với mực nước biển, làng Lăng Lương thuộc xã Trà Tập là nơi sinh sống của 26 hộ dân tộc Ca Dong, với tổng số 95 người. Cũng giống như người dân Tăk Chay, họ đã nhận được sự hỗ trợ của lực lượng chức năng trong việc di dời nhà cửa. Cuối năm 2023, người dân phát hiện một vết nứt nhỏ trên ngọn núi Lăng Lương cách làng khoảng 300 m. Làng được xác định nằm trong vùng nguy hiểm, cần có quy hoạch sắp xếp lại dân cư. Trong quá trình chuẩn bị di dời dân cư, vào tối 19/9, trận mưa lớn bất ngờ đổ xuống kèm theo tiếng nổ lớn. Taluy đường phía trên làng bị sạt lở, vết nứt cũ trên núi mở rộng, kéo dài hàng chục mét. Trước tình hình nguy cấp, chính quyền quyết định sơ tán người dân ra khỏi làng và vận động họ tháo dỡ nhà cửa để chuyển đến nơi ở tạm. Ông Hồ Văn Mã ở làng Lăng Lương dọn hết tài sản trong nhà đưa ra ngoài để dân quân tự vệ và hàng xóm giúp dỡ nhà. "Mới trận mưa đầu mùa, nhưng đất đá đã sạt lở trôi xuống làng. Vết nứt trên núi đang rộng thêm, có nguy cơ vùi lấp cả làng", ông nói. Kiểm tra dãy nhà tạm vừa được dựng lên, ông Hồ Văn Níp, Chủ tịch xã Trà Tập, cho biết huyện đã có kế hoạch di dời toàn bộ 26 hộ dân đến khu tái định cư mới cách làng cũ khoảng một km. Sau khi hoàn tất khảo sát, huyện sẽ san lấp mặt bằng và di dời người dân trong năm nay. Ông Trần Duy Dũng, Chủ tịch huyện Nam Trà My, cho biết trước mắt chính quyền làm nhà tạm cho người dân ở, cấp lương thực và hỗ trợ tiền để ổn định cuộc sống. Làng Tăk Chay, Lăng Lương sẽ được sắp xếp khu dân cư theo Nghị quyết của HĐND tỉnh. Mỗi hộ được cấp 150-200 m2 và 20 triệu đồng di chuyển nhà, 30 triệu san lấp nền, 40 triệu mua vật liệu làm nhà, 10 triệu đường dân sinh bêtông, 5 triệu công trình vệ sinh. Theo ông Dũng, sạt lở luôn là mối lo ngại hàng đầu của địa phương mỗi mùa mưa bão. Để hạn chế thiệt hại, người dân và chính quyền đã chủ động di dời, sơ tán khi có dấu hiệu nguy hiểm. ng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các công trình kè, cống thoát nước để ổn định địa chất, đặc biệt là sau khi mở đường và tạo taluy. Video: Đắc Thành Đắc Thành