Nguy cơ mất hàng trăm hecta đất rừng phòng hộ tại huyện Xuân Lộc, Đồng Nai

Báo Đại biểu Nhân dân Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai vừa ban hành Kết luận thanh tra số 102/KL-TTr liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất đai, ký kết, thực hiện thanh lý hợp đồng giao khoán đối với Ban Quản lý rừng phòng hộ Xuân Lộc. Thời kỳ thanh đối với việc quản lý, sử dụng đất từ năm 2014 đến tháng 12.2023; việc ký kết, thanh lý hợp đồng giao khoán (HĐGK) từ năm 1987 đến tháng 12.2023. Hàng loạt công trình xây dựng trái phép trên đất lâm nghiệp Ban Quản lý rừng phòng hộ Xuân Lộc để xảy ra tình trạng nhiều công trình xây dựng trái phép trên đất lâm nghiệp nhưng xử lý chưa triệt để Kết luận thanh tra (KLTT) cho biết, tổng diện tích đất do Ban Quản lý Rừng phòng hộ Xuân Lộc (Ban QLRPH Xuân Lộc) quản lý sử dụng tại xã Xuân Tâm là 634,88 ha (trong đó, trực tiếp sử dụng 24,4ha, liên kết trồng rừng với Công ty Cổ phần Lâm nghiệp Sài Gòn 15,39ha; người dân đang sử dụng sản xuất lâm nghiệp hơn 595ha; đã ký HĐGK với các hộ dân diện tích hơn 569ha với 277 hộ, chưa ký với diện tích hơn 26ha với 10 hộ); tại xã Xuân Hưng hơn 1.098ha (trong đó, trực tiếp sử dụng 125,14ha; người dân đang sử dụng sản xuất lâm nghiệp 972,94ha; trong đó, đã ký HĐGK với diện tích hơn 901ha với 214 hộ; chưa ký HĐGK với diện tích hơn 71ha với 13 hộ). Theo KLTT, đối với các hộ dân đang canh tác, sử dụng đất nhưng đến nay chưa ký HĐGK, Ban QLRPH Xuân Lộc đã nhiều lần phối hợp với địa phương vận động các hộ ký HĐGK theo quy định. Tuy nhiên đến nay, các hộ vẫn không phối hợp để ký HĐGK. KLTT cho biết, theo báo cáo của Ban QLRPH Xuân Lộc hiện có 14 trường hợp người dân tự ý xây dựng nhà trên đất lâm nghiệp của Ban QLRPH Xuân Lộc (xã Xuân Tâm (11) và Xuân Hưng (3). Việc xây dựng trên có nhiều trường hợp xây dựng nhà không đúng theo thỏa thuận với Ban QLRPH Xuân Lộc và đăng ký với địa phương; một số trường hợp tự ý xây dựng không xin phép, cơi nới mở rộng hoặc sửa chữa nhà, thay đổi kết cấu nhà. Một vụ phá rừng trồng rừng phòng hộ tại huyện Xuân Lộc được các lực lượng chức năng phát hiện các năm trước đây KLTT nêu: theo Nghị định số 168/2016/NĐ-CP ngày 27.12.2016 (có hiệu lực 17.2.2017)… thì không cho phép xây dựng nhà tạm trên đất lâm nghiệp; Do đó, các trường hợp xây dựng nhà và các công trình khác trên đất lâm nghiệp, Ban QLRPH Xuân Lộc đều lập biên bản ghi nhận sự việc, yêu cầu dừng xây dựng và chuyển địa phương để xem xét xử lý theo quy định. Ngoài ra, còn có 37 trường hợp xây dựng nhà, công trình khác trên đất của Ban QLRPH Xuân Lộc (xã Xuân Tâm 27 trường hợp, xã Xuân Hưng 10 trường hợp). Đã chuyển hồ sơ đến UBND 2 xã để xử lý (còn 31 trường hợp chưa xử lý xong). Hơn 197ha đất rừng phòng hộ sử dụng không đúng quy định Một vụ phá rừng trồng rừng phòng hộ tại huyện Xuân Lộc được các lực lượng chức năng phát hiện các năm trước đây KLTT cho biết, có 111 hộ với diện tích 197ha (chiếm 12%) về diện tích thực hiện không đúng hợp đồng, vi phạm trong công tác quản lý rừng (vi phạm lần đầu 64 hộ, vi phạm lần 2: 29 hộ, vi phạm từ 3 lần: 18 hộ). Trong đó có 41 trường hợp vi phạm nghiêm trọng hợp đồng khoán (vi phạm về quản lý bảo vệ rừng nhiều lần, hậu quả lớn, tự ý sang nhượng hợp đồng vi phạm không thể khắc phục hoặc hộ nhận khoán không hợp tác để khắc phục hậu quả). Đối với 41 trường hợp vi phạm hợp đồng nghiêm trọng, Ban QLRPH Xuân Lộc đã nhiều lần mời các hộ đến để làm việc xử lý theo hợp đồng nhưng các hộ không đến. Ban QLRPH Xuân Lộc tiếp tục củng cố hồ sơ để thanh lý hợp đồng, thu hồi đất giao khoán theo quy định. Có 12 trường hợp vi phạm hợp đồng rất nghiêm trọng, Ban QLRPH đã ban hành quyết định, thông báo thanh lý hợp đồng và thu hồi đất đối với 12 hộ nhận khoán, đồng thời khởi kiện ra TAND huyện Xuân Lộc 6 trường hợp (xã Xuân Tâm: 5 trường hợp, Xuân Hưng: 1 trường hợp). Với 6 trường hợp còn lại sau khi thông báo thanh; lý hợp đồng. Tuy nhiên, đến nay Ban QLRPH Xuân Lộc vẫn chưa thu hồi được đất rừng đã giao khoán. Theo KLTT, trong quá trình thanh tra, Đoàn Thanh tra đã ban hành Văn bản số 13/ĐTT ngày 10.5.2024 về việc ngăn chặn hành vi khai thác rừng trái pháp luật, đồng thời tham mưu Giám đốc Sở NN-PTNT ban hành Văn bản số 2113/SNN-TTr ngày 10.5.2024 về việc ngăn chặn hành vi khai thác rừng trái pháp luật, gửi UBND huyện Xuân Lộc và Chi cục Kiểm lâm đề nghị ngăn chặn tình trạng khai thác trái phép rừng trồng phòng hộ tại Ban QLRPH Xuân Lộc. Chánh Thanh tra Sở NN-PTNT kiến nghị Giám đốc Sở chỉ đạo giao Chi cục Kiểm lâm phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý dứt điểm đối với 31 vụ vi phạm về tự ý khai thác cây gỗ RPH do hộ nhận khoán tự đầu tư trồng và chăm sóc nhưng chưa được xử lý theo quy định. Đối với hơn 100 hộ canh tác chưa ký HĐGK thì cần vận động các hộ dân ký hợp đồng nhận khoán theo quy định pháp luật; xem xét xử lý dứt điểm đổi với các trường hợp xây dựng các công trình trên đất lâm nghiệp không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép... Quang Phương