Vụ “Vỡ hồ bùn thải ở Chợ Đồn, Bắc Kạn”: Tạm dừng xưởng tuyển nổi mỏ kẽm, chì Chợ Điền

Đức Hải - Đà Giang (TN&MT) - Sở Công Thương Bắc Kạn mới đây đã có văn bản gửi Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn ⁃ TMC (đơn vị trực thuộc Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên - VIMICO) về việc khắc phục sự cố sạt lở bờ đập thải quặng đuôi số 1. Theo đó, Sở đã yêu cầu tạm tạm dừng hoạt động sản xuất của Xưởng tuyển nổi Chợ Điền để rà soát, đánh giá lại toàn bộ quy trình vận hành. Hồ bùn chứa trôi từ trên lưng núi, chảy xuống cánh đồng, làng mạc của người dân 2 tỉnh Bắc Kạn, Tuyên Quang. Con số thiệt hại mà người dân 2 tỉnh gánh chịu vô cùng lớn. Trao đổi với phóng viên Báo TN&MT về những hậu quả đáng tiếc xảy ra trong thời gian qua và kế hoạch khắc phục, ông Nguyễn Tiến Cương, Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Kạn cho biết: Đến nay, phía doanh nghiệp vẫn đang trong quá trình khắc phục sự cố. Ngay sau khi sự việc xảy ra, Sở Công Thương Bắc Kạn đã có công văn số 1270/SCT-QLCN, ký ngày 11/9/2024 gửi Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn (TMC) và Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên để làm rõ 5 nội dung, trước khi hoạt động trở lại. Sau này, sau khi doanh nghiệp làm đủ các nội dung nói trên, báo cáo lên Sở và UBND tỉnh để xem xét, lúc đó mới có quyết định của cấp trên... ông Cương chia sẻ. Theo báo cáo, vào hồi 07h22' ngày 9 tháng 9 năm 2024, đập Hồ chứa thải quặng đuôi số I của Xưởng tuyền nổi mỏ kẽm, chì Chợ Điền do Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn ⁃ TMC (đơn vị trực thuộc Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên VIMICO) trực tiếp quản lý, vận hành đã xảy ra sạt lở bờ đập. Sự cố đã làm bùn thải quặng đuôi, đất đá chảy làm vùi lấp, sạt lở tuyến đường từ Văn phòng mỏ Chợ Điền đến Xưởng tuyển nổi. Hậu quả, một phần chảy ra suối Bản Nhượng, xã Bản Thi và bùn đất đã chảy tràn vào nền nhà 02 hộ dân phía hạ lưu thuộc xã Bản Thi. Sở Công Thương Bắc Kạn yêu cầu Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn ⁃ TMC khẩn trương, tập trung khắc phục sự cố với các nội dung như sau: Tạm dừng hoạt động sản xuất của Xưởng tuyển nổi Chợ Điền để huy động, tập trung nguồn lực khẩn trương khắc phục ngay sư cố. Giảm thiểu thấp nhất nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường và đời sống của nhân dân khu vực hạ lưu của hồ chứa thải quặng đuôi. Quá trình khắc phục sự cố phải đảm bảo tuyệt đối an toàn về người, giảm thiểu tối đa thiệt hại về tài sản. Thông tin kip thời và chủ động phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương rà soát các hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng và kip thời có giải pháp di chuyển các hộ dân đến nơi an toàn. Chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai đánh giá các nguy cơ ô nhiễm môi trường để triển khai các giải pháp xử lý đảm bảo an toàn môi trường khu vực bị ảnh hưởng. Chủ động phối hợp với đja phương, các cơ quan chức năng trên đja bàn khu vực hạ lưu hồ chứa rà soát, thống kê các tổ chức, cá nhân, hộ dân bị ảnh hưởng do sự cố hồ chứa quặng đuôi và thực hiện bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Trước khi đưa Xưởng tuyển nổi hoạt động trở lại, Sở Công Thương Bắc Kạn cũng yêu cầu đơn vị thực hiện xây dựng kế hoạch, đánh giá xác định nguyên nhân và triển khai các giải pháp thi công khắc phục sự cố đảm bảo an toàn. Thực hiện rà soát, đánh giá lại toàn bộ quy trình vận hành, bảo trì chất lượng và Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hồ chứa quặng đuôi theo quy đinh để đảm bảo an toàn trong suốt quá trình sản xuất. Quá trình triển khai thực hiện, chủ động thông tin báo cáo kip thời tình hình khắc phục sự cố và gửi về Sở Công Thương tổng hợp theo quy định. Sở Công Thương yêu cầu Chi nhánh Kim loại màu Bắc Kạn - TMC, Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên - VIMICO nghiêm túc, khẩn trương thực hiện. Được biết, Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên – Vimico, tiền thân là Xí nghiệp Liên hợp Luyện kim màu Bắc Thái được thành lập vào ngày 28/2/1980. Trong suốt 44 năm qua, Công ty đã nhiều lần thay đổi mô hình tổ chức và tên gọi. Ngày 1/7/2014, Công ty chính thức hoạt động theo mô hình cổ phần hóa với 6 đơn vị thành viên, trực thuộc và 8 phòng chức năng hoạt động chủ yếu trên địa bàn 2 tỉnh Thái Nguyên – Bắc Kạn. Hiện Công ty đang là nhà sản xuất các sản phẩm như: Kẽm kim loại 99,95% Zn, bột oxit kẽm, quặng oxit chì, than cam tuyển từ xỉ lò quay, axit sunfuaric, thiếc thỏi, bột oxit calimi, bột oxit màu… Các sản phẩm mang thương hiệu Kim loại màu Thái Nguyên – Vimico (TMC).